گروه خونی چیزی فراتر از چند حرف و علامت روی پرونده پزشکی ماست؛ در واقع، گروه خونی میتواند بر جنبههای مختلف زندگی ما تأثیر بگذارد: از دریافت و اهدای خون گرفته تا احتمال ابتلا به برخی بیماریها بهترین و بدترین گروه خونی برای ما بسیار اهمیت دارد. در دنیای پزشکی، هیچ گروه خونی بهطور مطلق “بهترین” یا “بدترین” نیست، اما از لحاظ انتقال خون، ریسک بیماریها و حتی سبک زندگی، برخی گروههای خونی مزایا یا چالشهایی خاص دارند. در این مقاله، نگاهی دقیقتر میاندازیم به اینکه کدام گروه خونی در چه زمینهای برتر است و کدام یک با چالشهای بیشتری روبهروست.
گروه خونی چگونه طبقه بندی می شود؟
برای شروع، بهتر است بدانیم گروههای خونی بر اساس دو سیستم اصلی طبقهبندی میشوند: سیستم ABO و عامل Rh.
در سیستم ABO، چهار نوع اصلی داریم:
A
B
AB
O.
عامل Rh نیز مثبت (+) یا منفی (–) بودن خون را مشخص میکند. بنابراین، بهطور کلی ۸ نوع گروه خونی داریم: A+، A–، B+، B–، AB+، AB–، O+ و O–.
با استفاده از اطلاعات جدول زیر متوجه میشوید که هر گروه خونی از چه گروه های خونی می تواند خون دریافت کند.
بهترین و بدترین گروه خونی کدومه؟
اگر بخواهیم یک گروه خونی را از نظر کاربردی بودن در شرایط اضطراری به عنوان “بهترین” معرفی کنیم، باید از گروه خونی O منفی نام ببریم. این گروه بهاصطلاح اهداکننده جهانی است؛ به این معنا که فردی با گروه خونی O منفی میتواند به تمام گروههای خونی دیگر خون اهدا کند، چرا که فاقد آنتیژنهای A، B و Rh است. در شرایط اورژانسی که فرصت بررسی گروه خونی گیرنده وجود ندارد، خون O– معمولاً گزینه اول است. اما این موضوع یک نکته منفی هم دارد: O منفی فقط میتواند از افراد دارای همین گروه خون دریافت کند، و چون تنها حدود ۶ تا ۷ درصد جمعیت جهان دارای O منفی هستند، این افراد هنگام نیاز به خون با چالش جدی مواجه میشوند. بنابراین گروه خونی O منفی بدترین نوع گروه خونی از نظر دریافت خون برای شخص و بهترین گروه خونی از نظر اهداست.
برعکس
گروه خونی AB مثبت به عنوان گیرنده جهانی شناخته میشود. این افراد میتوانند از همه گروههای خونی (A، B، AB و O، چه مثبت چه منفی) خون دریافت کنند. این ویژگی در مواقع اضطراری نجاتبخش است بنابراین گروه خونی AB مثبت بهترین گروه خونی برای شخص و بدترین گروه خونی برای اهداست، اما نکته اینجاست که AB مثبت نمیتواند به هیچ گروه خون دیگه ای بجز گروه خونی مشابه خودش خون اهدا کنه. بنابراین این افراد در کمک به دیگران محدودتر هستند. جالب اینجاست که گروه خونی AB مثبت نادرترین نوع در میان گروههای خونی است و فقط حدود ۳ تا ۴ درصد از جمعیت جهان این گروه را دارند.
بنابراین بهترین و بدترین گروه خونی به این بستگی دارد که شما فرد اهدا کننده باشید یا فرد دریافت کننده خون.
آیا بهترین و بدترین گروه خونی بر ابتلا به بیماری موثر است؟
بله، تحقیقات نشان داده که گروه خونی میتواند بر احتمال ابتلا به برخی بیماریها تأثیر بگذارد. مثلاً افرادی با گروه خونی A نسبت به دیگران بیشتر در معرض بیماریهای قلبی و سرطان معده هستند. این ممکن است به دلیل میزان بالاتر فاکتورهای لختهکننده خون در این گروه باشد که احتمال سکته قلبی را بالا میبرد. از سوی دیگر، افراد دارای گروه خونی O کمتر در معرض خطر لخته شدن خون هستند و در برابر برخی بیماریها مانند مالاریا مقاومت بیشتری نشان میدهند. با این حال، آنها ممکن است نسبت به زخم معده آسیبپذیرتر باشند.
آیا گروه خونی در بارداری موثره؟
یکی از موارد مهمی که گروه خونی در آن نقش جدی دارد، بارداری است. اگر زنی با گروه منفی (مثلاً A منفی یا O منفی) باردار شود و جنین دارای گروه خونی مثبت باشد، ممکن است بدن مادر آنتیبادیهایی علیه خون جنین بسازد. این پدیده میتواند در بارداریهای بعدی خطرناک باشد. برای پیشگیری، به این مادران داروی خاصی به نام روگام تزریق میشود. بنابراین، خانمهایی با گروه خونی منفی باید در دوران بارداری بیشتر تحت نظر باشند.
اگر باردار هستید، حتما با متخصص زنان در این زمینه مشورت کنید برای دریافت نوبت از متخصص زنان اینجا کلیک کنید.
آیا هر گروه خونی باید رژیم غذایی خاصی مصرف کند؟
گروه خونی هر فرد تحت تأثیر ژنتیک او تعیین میشود. بر اساس نظریه دکتر “پیتر د’آدامو”، رژیم غذایی باید با توجه به گروه خونی تنظیم شود، چرا که هر گروه خونی بازتابی از شیوه تغذیه اجداد ما در دوران تکامل است. او باور دارد که هر گروه خونی از یک سبک زندگی تاریخی خاص نشأت گرفته و در نتیجه با نوع خاصی از رژیم غذایی سازگارتر است: گروه خونی A که به آن “کشاورز” گفته میشود، بیشتر با رژیم غذایی گیاهمحور و کمچرب سازگار است. گروه خونی B که به “کوچنشین” معروف است، تحمل بالاتری نسبت به لبنیات دارد و در رژیم غذایی شامل لبنیات بهتر عمل میکند.
گروه خونی AB که “معما” نامیده میشود، ترکیبی از ویژگیهای گروههای A و B را دارد و با رژیمهای غذایی متنوعتری سازگار است. گروه خونی O که به عنوان “شکارچی” شناخته میشود، قدیمیترین نوع به شمار میرود و با رژیمهایی که پروتئین حیوانی بالایی دارند، بهترین عملکرد را دارد.
در جدول زیر لیستی از خوراکی های که هر گروه خونی میتونند بخورند برای شما لیست شده است:
گروه خونی A | گروه خونی B | گروه خونی AB | گروه خونی O |
---|---|---|---|
شیر سویا | چغندر | هندوانه | گوشت گاو |
تخممرغ | بروکلی | گلکلم | گوشت بره |
روغن حیوانی | هویج | شلغم | ماهی |
بروکلی | شیر گاو | سیر | مرغ |
هویج | پنیر کاتیج | انجیر | کلم برگ |
رازیانه | پنیر بز | تخممرغ | پیاز |
کدو تنبل | پنیر موزارلا | شیر بز | اسفناج |
زردآلو | ماست | ماست | موز |
بلوبری | لوبیای قرمز | کره بادامزمینی | سیبزمینی شیرین |
گیلاس | نان جو | عدس | پنیر فتا |
گریپفروت | بادام | گردو | بادام |
آناناس | فلفل دلمهای | کاری | دمنوش زنجبیل |
آرد برنج قهوهای | انگور | بوقلمون | تخممرغ |
آرد جو | بادمجان | کره | |
مرغ | گوشت بره | لوبیا سفید | پنیر |
بوقلمون | گوشت گوزن | چغندر | کنگر فرنگی |
انبه | |||
جعفری | |||
روغن زیتون | |||
بذر کتان |