بیماری‌های خودایمنی زمانی ایجاد می‌شوند که سیستم ایمنی بدن شما بیش از حد فعال است و باعث حمله و آسیب به بافت‌های بدن شما می‌شود. به طور معمول، سیستم ایمنی بدن شما پروتئین‌هایی به نام آنتی‌بادی تولید می‌کند که برای محافظت از شما در برابر مواد مضر مانند ویروس‌ها، سلول‌های سرطانی و سموم کار می‌کنند. اما در اختلالات خودایمنی، سیستم ایمنی بدن شما نمی‌تواند تفاوت بین مهاجمان و سلول‌های سالم را تشخیص دهد.
پزشکان بیش از ۱۰۰ بیماری خودایمنی مختلف را شناسایی کرده‌اند که در مجموع بسیاری از افراد را درگیر می کند. دقیقاً مشخص نیست چه چیزی باعث یا محرک ایجاد بیماری خود ایمنی است. درمان معمولاً بر کاهش فعالیت سیستم ایمنی بدن متمرکز است.
انواع خطرناک ترین بیمار خودایمنی
برخی از نمونه‌های بیماری‌های خودایمنی عبارتند از:
آرتریت روماتوئید
در این بیماری سیستم ایمنی بدن شما آنتی‌بادی‌هایی تولید می‌کند که به پوشش مفاصل شما متصل می‌شوند. سپس سلول‌های سیستم ایمنی بدن شما به مفاصل حمله می‌کنند و باعث التهاب، تورم و درد می‌شوند. در صورت عدم درمان، این بیماری به تدریج باعث آسیب دائمی مفاصل می‌شود.
درمان‌ها شامل داروهای مختلفی است که فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی را کاهش می‌دهد. ممکن است آنها را به صورت خوراکی یا تزریقی مصرف کنید. درمان این بیماری باید زیر نظر پزشک متخصص انجام گیرد.
لوپوس
وقتی لوپوس دارید، آنتی‌بادی‌های خودایمنی تولید می‌کنید که می‌توانند به بافت‌های سراسر بدن شما متصل شوند. این بیماری اغلب به مفاصل، ریه‌ها، سلول‌های خونی، اعصاب و کلیه‌های شما حمله می‌کند. درمان اغلب شامل پردنیزون خوراکی روزانه، استروئیدی است که عملکرد سیستم ایمنی را کاهش می‌دهد.
بیماری التهابی روده (IBD)
در این بیماری سیستم ایمنی بدن شما به پوشش روده شما حمله می‌کند و باعث بروز اسهال، خونریزی مقعدی، اجابت مزاج فوری، درد شکم، تب و کاهش وزن می‌شود. کولیت اولسراتیو و بیماری کرون دو شکل اصلی IBD هستند. داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی، که به صورت خوراکی یا تزریقی مصرف می‌شوند، می‌توانند IBD را درمان کنند.
بیشتر بدانید: علت لرزش دست در جوانی چیست؟
بیماری ام اس
سیستم ایمنی بدن شما به سلول‌های عصبی حمله می‌کند و باعث علائمی می‌شود که ممکن است شامل درد، نابینایی، ضعف، هماهنگی ضعیف و اسپاسم عضلانی باشد. پزشک شما می‌تواند از داروهایی که سیستم ایمنی بدن شما را سرکوب می‌کنند برای درمان آن استفاده کند.
دیابت نوع ۱
آنتی‌بادی‌های شما به سلول‌های تولیدکننده انسولین در پانکراس شما حمله کرده و آنها را از بین می‌برند. افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ برای زنده ماندن به تزریق انسولین نیاز دارند. در مورد علائمی که باید در دیابت نوع ۱ به دنبال آنها باشید، اطلاعات کسب کنید.
سندرم گیلن
در این حالت سیستم ایمنی بدن شما به اعصابی که عضلات پاها و گاهی اوقات عضلات بازوها و بالاتنه شما را کنترل می‌کنند، حمله می‌کند. این عامل منجر به ضعف می‌شود که گاهی اوقات می‌تواند جدی باشد. تصفیه کردن خون با روشی به نام پلاسمافرز، درمان اصلی است.
پلی‌نوروپاتی التهابی
مشابه گیلن باره، این بیماری نیز شامل حمله سیستم ایمنی به اعصاب است. اما علائم آن بسیار طولانی‌تر است. اگر زود درمان نشود، حدود ۳۰٪ از افراد مبتلا به این بیماری در نهایت نیاز به استفاده از ویلچر خواهند داشت.
پسوریازیس
وقتی پسوریازیس دارید، سلول‌های خونی سیستم ایمنی به نام سلول‌های T در پوست شما جمع می‌شوند. سیستم ایمنی شما سلول‌های پوست را به سرعت تحریک می‌کند تا تکثیر شوند و پلاک‌های نقره‌ای و پوسته پوسته روی پوست شما ایجاد کنند. عکسی از پسوریازیس را ببینید.
بیماری گریوز
در این بیماری، سیستم ایمنی بدن شما آنتی‌بادی‌هایی تولید می‌کند که باعث می‌شوند غده تیروئید شما هورمون تیروئید زیادی را در خون آزاد کند (پرکاری تیروئید). علائم می‌تواند شامل بیرون زدگی چشم‌ها، کاهش وزن، عصبی بودن، تحریک‌پذیری، ضربان قلب سریع، ضعف و شکنندگی مو باشد. پزشک شما معمولاً باید غده تیروئید شما را با استفاده از دارو یا جراحی از بین ببرد یا بردارد. درباره درمان‌های بیماری گریوز بیشتر بدانید.
بیماری خود ایمنی غده تیروئید
آنتی‌بادی‌های سیستم ایمنی بدن شما به غده تیروئید شما حمله می‌کنند و به آرامی سلول‌هایی را که هورمون تیروئید تولید می‌کنند، از بین می‌برند. شما معمولاً طی ماه‌ها تا سال‌ها سطح هورمون تیروئید پایینی (کم‌کاری تیروئید) پیدا می‌کنید.
علائم شامل
- خستگی
- یبوست
- افزایش وزن
- افسردگی
- خشکی پوست و
- حساسیت به سرما است.
مصرف روزانه یک قرص هورمون تیروئید مصنوعی، عملکردهای طبیعی بدن را بازیابی می‌کند.
اسکلرودرمی
این بیماری مزمن همبند که به عنوان اسکلروز سیستمیک نیز شناخته می‌شود، باعث التهاب در پوست و سایر نقاط بدن شما می‌شود. در نتیجه، بدن شما کلاژن زیادی تولید می‌کند. این منجر به سخت شدن قابل مشاهده پوست و آسیب به رگ‌های خونی و اندام‌های شما مانند قلب، ریه‌ها و کلیه‌ها می‌شود. هیچ درمانی قطعی برای این بیماری وجود ندارد.
بیشتر بدانید: پی ام اس چیست؟
سخن آخر
برخی بیماری‌های خودایمنی مثل لوپوس یا اسکلرودرمی می‌توانند بسیار خطرناک باشند، چون اندام‌های حیاتی بدن را درگیر می‌کنند و اگر زود تشخیص داده نشوند، ممکن است باعث ناتوانی شدید یا حتی مرگ شوند. به همین دلیل آگاهی مردم و پزشکان درباره علائم این بیماری‌ها، تشخیص زودهنگام و شروع سریع درمان، نقش مهمی در حفظ جان بیماران و بهتر شدن کیفیت زندگی آنها دارد.